Trong bài viết này, ELEO sẽ giúp bạn đọc tìm hiểu cách đấu 2 công tắc 1 bóng đèn tại nhà. Đây là một kỹ năng hữu ích, giúp bạn tự mình thực hiện các công việc điện đơn giản mà không cần phải gọi thợ điện nước.
Cần lưu ý, để đảm bảo an toàn điện, nên chắc chắn là nguồn điện đã được ngắt tạm thời khỏi hệ thống (kiểm tra aptomat / cầu chì) và thử điện bằng bút thử điện trước khi đấu dây Công tắc 2 chiều.
Với nguyên lý này, ở thực tế, hoàn toàn có thể thực hiện đóng, ngắt dòng điện đối với 1 bóng đèn hay 1 thiết bị điện ở 2 khu vực khác nhau (cầu thang, lan can chung cư, các khu vực chung,…), rất tiện lợi trong sinh hoạt.
Thợ lắp đặt cũng có thể lựa chọn cách kết nối thiết bị điện với mạch điều khiển phụ và phụ tải của công tắc, sử dụng dây pha sẽ giúp tiết kiệm dây điện hơn.
Cách này hoạt động dựa trên nguyên lý: khi xuất hiện dòng điện thì sẽ có sự chênh lệch điện áp. Vì vậy, khi 2 đầu của thiết bị là 2 dây pha hoặc 2 dây trung tính thì không có dòng điện chạy qua thiết bị giúp tăng độ bền của thiết bị điện và giảm đáng kể điện năng tiêu thụ. Tuy nhiên, phương pháp này dễ gây hiện tượng ngắn mạch, điều này có thể gây hư hỏng mạch, quá nhiệt, cháy hoặc nổ.
Lợi ích của cách đấu 2 công tắc 1 bóng đèn
Trong sinh hoạt gia đình việc sử dụng 2 công tắc điều khiển 1 bóng đèn mang lại nhiều tiện ích, như:- An toàn: Giảm thiểu việc di chuyển trong bóng tối, hạn chế nguy cơ té ngã.
- Tiện lợi: Bạn có thể bật/tắt đèn từ hai vị trí khác nhau, ví dụ như từ trên và dưới cầu thang.
- Tiết kiệm thời gian: Không cần phải đi đến một vị trí cố định để bật/tắt đèn.
Chuẩn bị dụng cụ và vật liệu
Để đấu 2 công tắc 1 bóng đèn bạn cần chuẩn bị những vật liệu: 2 Công tắc 2 chiều (hay công tắc 3 cực), đèn chiếu sáng mà bạn lắp (đèn bulb, đèn âm trần), đế âm, dây điện, tua-vít, bút thử điện.Cần lưu ý, để đảm bảo an toàn điện, nên chắc chắn là nguồn điện đã được ngắt tạm thời khỏi hệ thống (kiểm tra aptomat / cầu chì) và thử điện bằng bút thử điện trước khi đấu dây Công tắc 2 chiều.
Mô tả sơ đồ cách đấu 2 công tắc 1 bóng đèn
Công tắc 2 chiều có 3 cực, khi có dòng điện xuất hiện, sẽ có 1 cực vào (cực chung) và 2 cực ra. Với kết cấu này, ở một thời điểm dòng điện đi qua, chỉ có 1 cực ra được nối thông với cực vào và làm cho đèn hay thiết bị điện hoạt động. Với cực ra còn lại, khi được kích hoạt sẽ làm ngắt dòng điện, đèn hay thiết bị điện sẽ ngừng hoạt động.Với nguyên lý này, ở thực tế, hoàn toàn có thể thực hiện đóng, ngắt dòng điện đối với 1 bóng đèn hay 1 thiết bị điện ở 2 khu vực khác nhau (cầu thang, lan can chung cư, các khu vực chung,…), rất tiện lợi trong sinh hoạt.
Sơ đồ nguyên lý các cách đấu 2 công tắc 1 bóng đèn
Kết cấu mạch điện dân dụng sẽ có hai dây là dây pha (dây lửa) và dây nguội (dây trung tính). Dây trung tính sẽ được đấu trực tiếp với bóng đèn.Sơ đồ nguyên lý cách 1
Cách này khá phổ biến: Thợ điện sẽ cho chạy dây nguồn phức tạp, nối với mạch điều khiển và phụ tải của công tắc điện. Tuy cách này được đánh giá là an toàn hơn, nhưng cách này tốn thời gian và cần dùng nhiều dây điện, gây lãng phí và gia tăng chi phí vật tư.Thợ lắp đặt cũng có thể lựa chọn cách kết nối thiết bị điện với mạch điều khiển phụ và phụ tải của công tắc, sử dụng dây pha sẽ giúp tiết kiệm dây điện hơn.
Sơ đồ nguyên lý cách 2
Là nối thiết bị điện với mạch điều khiển phụ và phụ tải của công tắc, sử dụng dây pha, không gây tốn kém dây điện.Cách này hoạt động dựa trên nguyên lý: khi xuất hiện dòng điện thì sẽ có sự chênh lệch điện áp. Vì vậy, khi 2 đầu của thiết bị là 2 dây pha hoặc 2 dây trung tính thì không có dòng điện chạy qua thiết bị giúp tăng độ bền của thiết bị điện và giảm đáng kể điện năng tiêu thụ. Tuy nhiên, phương pháp này dễ gây hiện tượng ngắn mạch, điều này có thể gây hư hỏng mạch, quá nhiệt, cháy hoặc nổ.
Hướng dẫn đấu nối dây điện
Với các sơ đồ nguyên lý bên trên ELEO đã giới thiệu, bạn đọc đã nắm được cách thức đấu công tắc với bóng đèn. Dưới đây là các bước cơ bản ELEO hướng dẫn tới bạn đọc cách đấu dây như sau:Đấu dây công tắc đầu tiên
- Kết nối dây lửa từ nguồn điện vào chân L của công tắc đầu tiên.
- Nối dây từ chân 1 của công tắc đầu tiên đến chân 1 của công tắc thứ hai.
- Tương tự, nối dây từ chân 2 của công tắc đầu tiên đến chân 2 của công tắc thứ hai.
Đấu dây công tắc thứ hai
- Kết nối dây từ chân L của công tắc thứ hai đến chân L của bóng đèn.
- Nối dây từ chân N của bóng đèn đến dây nguội của nguồn điện.
Đấu dây bóng đèn
- Đảm bảo các kết nối chắc chắn và an toàn.
- Kết nối dây lửa và dây nguội từ công tắc thứ hai vào bóng đèn.
Những lưu ý khi sử dụng công tắc 2 chiều
Thường xuyên kiểm tra công tắc điện 2 chiều, đường dây điện trong quá trình sử dụng để phát hiện kịp thời các sự cố.- Chọn mua các công tắc điện 2 chiều chất lượng tốt, có xuất xứ và thương hiệu rõ ràng.
- Tìm hiểu kỹ cách lắp đặt để đảm bảo an toàn vì công tắc điện 2 chiều khá phức tạp. Cân nhắc lựa chọn cách lắp đặt an toàn và duy trì được độ bền, tuổi thọ cho thiết bị điện.
- Nên lắp đặt công tắc ở vị trí thuận lợi nhất, giúp việc bật/tắt được dễ dàng và thuận tiện.
- Không lắp đặt ở những nơi ẩm ướt, có thể tiếp xúc trực tiếp với nước như trong phòng tắm hay ngoài trời. Bạn có thể chọn loại công tắc 2 chiều có khả năng chống nước và chống ẩm để đảm bảo an toàn.